Vijver aanleggen: tips van de expert

Je hebt heel wat ontwerpmogelijkheden als je water wil in je tuin. Modern, hedendaags, klassiek … De mogelijkheden zijn eindeloos. Bespreek je droomvijver met je tuinaannemer. Samen kunnen jullie beslissen of je er een mooie, stille plantenvijver van maakt, of kiest voor een visvijver. Of misschien wil je wel een watervalletje, subtiele fontein of een heuse zwemvijver. Jij mag dromen, je tuinaannemer zorgt voor de integratie in je tuinplan en een vlekkeloze vijver aanleg. Hieronder vind je alvast enkele soorten vijvers om je wat op weg te helpen. 

• Siervijver: De siervijver is een vijver die meestal voorzien is van vijverfolie, vijversubstraat, vijverbacteriën, filtersysteem en pomp. Je kunt voor een siervijver gaan met planten of eentje met vissen, maar het is vooral mooi om naar te kijken.
• Natuurlijke vijver: Een natuurlijke of ecologische vijver wordt op een natuurlijke manier onderhouden zonder dat er chemicaliën aan te pas komen. Deze vijver zit boordevol natuurlijke materialen zoals planten, zand en stenen waardoor het voor planten en dieren de ideale plek is om te leven en groeien. Je laat de natuur er dus zijn vrije loop. 
• Zwemvijver: Een zwemvijver of hybride vijver is een mooie samensmelting van het recreatieve van een zwembad en het natuurlijke van een gewone vijver. Wil je in je tuin kunnen zwemmen, maar ook rekening houden met de biodiversiteit? Dan is een zwemvijver iets voor jou. Bij een zwemvijver wordt geen chloor gebruikt, maar planten die het water filteren. 

Een zwemvijver als alternatief voor een zwembad in de tuin heeft extra voordelen. Want samen met jou genieten ook de dieren en insecten van de waterpartij. Tenminste, als het een beetje slim aanpakt. Kies daarom voor een tuinaannemer met ervaring.

1. Vind de juiste plek
Bepaal met je tuinarchitect of -aannemer de juiste locatie voor je (zwem)vijver in het tuinontwerp: kies een zonnige plek met minstens zes uren zonlicht. Dat verbetert de groei van waterplanten. Zorg ook voor een juiste verhouding tussen de tuinoppervlakte en een voldoende grote filterzone voor het water. Als je de zwemvijver niet te dicht bij bomen en struiken plaatst, bespaart je dat onderhoudswerk.

2. Kies voor een vijverbak of -folie
Uit welk materiaal wil je de zwemvijver maken? Een vijverbak van harde kunststof is gemakkelijker te plaatsen dan een vijver met vijverfolie. Maar de bak heeft zijn beperkingen voor de grootte en diepte van je vijver. Een vijver met vijverfolie is vaak goedkoper dan een vijverbak en geeft je tuinarchitect meer vrijheid.

3. Bepaal de juiste diepte voor fauna en flora
Bij het ontwerp van je (zwem)vijver houdt je tuinarchitect of -aannemer rekening met de aangewezen dieptes voor planten en vissen. Een vijver zonder vissen in minimaal 25 tot 40 centimeter diep. Met vissen moet die minimaal 80 centimeter diep zijn of nog dieper als de vissoorten erom vragen. Naast die diepe zones zijn er pook minder diepe voor de planten nodig. Zitten er vissen in het water? Hou daarmee rekening bij de plantenkeuze.

4. Plaats een (gefilterd) pompsysteem
Pompsystemen en filters houden het water helder en gezond. Er bestaan verschillende systemen die veel of weinig elektriciteit verbruiken. Maar je kan het water ook op een natuurlijke manier zuiveren. Wil je weten welk systeem het best bij jouw vijver past? Laat je adviseren door een tuinaannemer en ontvang een gedetailleerd voorstel voor jouw project. 

In het algemeen geldt er in Vlaanderen een vergunningsplicht voor het aanleggen van een zwembad of zwemvijver in je tuin. Onder bepaalde voorwaarden kan je hiervoor vrijgesteld worden, bijvoorbeeld afhankelijk van de afstand van de perceelgrenzen, de afstand tot de woning of hoeveel andere constructies je hebt in de tuin. Per gemeente kunnen ook nog andere regels opgelegd worden, dus laat je hiervoor zeker informeren door je tuinaannemer. 

Je kan een vrijstelling krijgen voor je (zwem)vijver als deze aan de volgende voorwaarden voldoet:

• niet overdekt
• alle verharde oppervlakken samen zijn minder dan 80 m²
• heeft geen bouwvolume
• niet hoger dan 1,5 meter boven het maaiveld
• op minstens 1 meter van de perceelsgrens
• op minder dan 30 meter van je woning
• niet in een kwetsbaar gebied

Let op: de gemeente kan extra regels opleggen en heeft de definitieve beslissing. Zorg ervoor dat je vooraf goed geïnformeerd bent om verrassingen te voorkomen.

De kosten voor de aanleg van je vijver worden bepaald door de oppervlakte en de vorm van je vijver, de materialen en de planten die gebruikt zullen worden en de graafwerken die nodig zijn. Na de aanleg kan ook het onderhoud van je (zwem)vijver nog kosten met zich meebrengen. Gezien dit afhankelijk is van elk project, neem je best contact op met een tuinaannemer in je buurt voor een offerte op maat.  

Een goed aangelegde vijver vraagt een minimum aan onderhoud. Enkele dingen waarmee je tuinaannemer rekening houdt: de verhouding met de oppervlakte van de tuin, de filterzone moet voldoende groot zijn... Een vijver aanleggen is duidelijk een specialistenklus. Bij een vijver hoort altijd een filtersysteem. Als er in je vijver een goede verhouding ontstaat tussen watermassa, vissen en beplanting is een pomp niet echt noodzakelijk. Het microbiologisch leven in de vijver houdt de boel dan in evenwicht. Je tuinaannemer weet er alles van en zorgt ervoor dat je waterpartij perfect aansluit bij je wensen.