Stadstuinen: tips voor het echte buitenleven

Omgeven door hoge betonmuren, maar met een ideale oriëntatie naar het zuiden mocht deze stadstuin in Mortsel een groene verjongingsinjectie ontvangen van tuinaannemer Etienne Michiel. Hij liet hen als eindresultaat een levende oase van kleuren en geuren waar ook uitgebreid kokkerellen en tafelen met familie en vrienden een plaats kregen.

Om de opdrachtgevers tijdrovende en dure grondwerkzaamheden te besparen borduurde Etienne in samenspraak met zijn tuinarchitecte de nieuwe tuinplannen voort op de bestaande hoogteverschillen in de tuin. Met een snelmontagekraan hees hij alle materialen en beplanting over de woning. Ook een kleine graafmachine volgde deze weg en bewees haar nut bij het verwijderen van de bestaande boomwortels en het graven van de funderingen voor de verharding.

In samenspraak met de bewoners werd gekozen voor grijsgele kleiklinkers in de overgang tussen woning en zithoek en tussen zithoek en leefterras. Deze harmoniëren mooi met de lichtgrijze betontegels in wildverband op het terras. Kunstig weggewerkte afwateringsgoten voeren het overtollige hemelwater af naar de nabije plantvakken. Lage haagjes en sierlijke solitaire struiken vormen het groene geraamte van de tuin. Hierdoor wordt elk tuindeel een nieuwe afzonderlijke leefwereld met een eigen belevingswaarde.

Alle plantvakken kregen een stevige kraag van cortenstaal. Dit materiaal dient ook als blikvanger op het verhoogde leefterras centraal in de tuin. Een uit cortenstaal vervaardigde waterwand kreeg links het gezelschap van een handig krijtbord. Rechts kozen de bewoners voor eigen fotografie om een hoogstpersoonlijke toets aan de tuin te geven. In het achterste tuindeel primeert het functionele aspect. Hoge bomen en klimplanten hullen de betonnen tuinmuren in een groen kleedje. Een padje uit fijne Japanse siergrind leidt de bewoners er langs de weelderige beplanting naar een handige padoek opbergkast voor tuinmeubilair en gereedschap en een composthoekje. Naast de uitgekiende beplanting, die jaarrond weet te bekoren, telt de tuin ook sfeerverlichting. De decoratieve spatwand en fotomuur uit cortenstaal kregen ledstrips aan de voet en diverse spots belichten de beplanting van onderen uit. Het vakantiegevoel is hier steeds aanwezig.

Er is veel zorg en aandacht besteed aan de beplanting in deze ommuurde tuin, waardoor je je nooit ingesloten, maar eerder warm omhuld voelt. Het rijke kleurenpallet gaat van zilvergrijs, naar bordeaux, donkerroze, oranje en beige. In elk seizoen steekt een andere blikvanger de kop op. In het voorjaar beginnen de narcissen en tulpen weelderig te bloeien, bijgestaan door de fijne bloemen van diverse sleutelbloemen (Primula beesiana en bulleyana). Tijdens de zomermaanden geven de herfstanemoon (Anemone x hybrida ‘Pamina’) met zijn roze bloemen en de hortensia (Hydrangea macrophylla ‘Merveille Sanguine’) met wijnrode bloemen volop kleur aan de borders. Vaste waarden zijn het siergras Molinia caerulea ‘Edith Dudzuss’ en de organische groenstructuren van Eleagnus ebbingei en Osmanthus burckwoodii. Wij lichten er nog enkele andere planten uit.

Tegen een achtermuur zoeken de houtige stengels van een trompetklimmer (Campsis x tagliabuana ‘Indian Summer’) de zon. De meeste trompetklimmers zijn absolute zonnekloppers en houden helemaal niet van de vrieskou. In onze contreien dek je deze soort tijdens de wintermaanden best af of geef je ze een zeer beschut plekje. Van alle trompetklimmers bloeit ‘Indian Summer’ het uitbundigst. Tijdens de zomermaanden draagt deze variëteit zalmroze bloemen die aan de binnenzijde oranjerood zijn. De bloemen zijn 8 à 10 cm groot. De trompetklimmer heeft houtige stengels en gebruikt luchtwortels om te klimmen. Jonge scheuten hebben baat bij extra steun. Na de bloei kan je de plant insnoeien tot op twee of drie knopen.

Aan het terras aan de woning geeft Cotinus dummeri ‘Grace’ kleur en volume aan de border. Deze pruikenboom is genoemd naar de vrouw van de Engelse plantenkweker Peter Dummer. In zijn kwekerij zagen ook andere sierheesters zoals Choisya ‘Aztec Pearl’ en Ceanothus ‘Blue Mound’ het levenslicht. Cotinus dummeri ‘Grace’ is een kruising tussen ‘Velvet Cloak’ en Cotinus obovatus. Deze zeer krachtige boom – al wordt hij vaak als meerstammige struik aangeboden – draagt roodpaarse bladeren in de lente die prachtig verkleuren naar blauwgroen in de zomer, waarna de plant het najaar kleur geeft met rode, oranje en gele bladtinten. De plant bloeit rijkelijk in het voorjaar met lilaroze geveerde bloempluimen die in z’n geheel lijken op een pruik van kleine bloempjes. Deze plant vraagt een zeldzame snoeibeurt, maar let wel op: hij bloeit op tweejarig hout.

Bramen hoeven geen doorn in het oog te zijn in de tuin. Er zijn ook sierbramen zoals Rubus thibetanus ‘Silver Fern’, die in deze tuin in de schaduw van een Fagus ‘Dawyck’s purple’ een plekje kreeg.  Met zijn zilvergrijsgroene, varenachtige bladeren en witberijpte takken straalt hij haast licht op dit donkere plekje. De bloemen zijn lila van kleur en na de bloei draagt de plant rode en zwarte bessen. Best snoeit u de oudste takken elke twee tot drie jaar weg zodat de plant steeds jong en fris blijft ogen.

Er zijn van die planten die je natte knieën bezorgen omdat je om de bloemenpracht te kunnen bewonderen, diep moet doorbuigen. De elfenbloem (Epimedium x warleyense) is zo’n plant waarvoor je met alle plezier door de knieën gaat, want tussen de bladeren schuilen komvormige, knikkende, dieporanje bloemen. Deze plant doet het uitstekend op een droog plekje in de schaduw. De frisgroene, hartvormige bladeren kleuren naar brons en dieppaars in het najaar. Deze bosplant behoudt zijn blad tijdens de winter en wordt maximaal een halve meter hoog.